Mijn eerste stapjes richting assertiviteit

Mijn hele leven heb ik pleasend doorgebracht

In mijn jeugd was pleasen mijn overlevingsstrategie. Door zo goed mogelijk te doen wat ik dacht dat mensen fijn vinden, liet ik mijn ouders merken dat ik er ook was. Daar kwam bij dat ik door mijn ADD – ook al wist ik toen nog niet dat ik het heb – de wereld niet begreep op de manier dat anderen dat doen. Dat versterkte mijn pleasegedrag. Ik paste me zoveel mogelijk aan, zodat ik geaccepteerd zou worden door mijn directe omgeving. Dat lukte redelijk. Ik had slechts beperkt last van pesterijen en uitsluiting. Vervolgens heb ik ook in mijn jong volwassenheid, mijn studententijd en mijn volwassen leven deze please strategie toegepast. Echter, ik betaalde hiervoor een hoge prijs. Die van burn-out en depressie. Om die reden besloot ik onlangs dat ik heb genoeg betaald.

Nu geef ik mijn grenzen aan*

Dat gaat niet van een leien dak kan ik je zeggen. De ene keer lukt het me vriendelijker dan de andere keer. Zo gaat dat nu eenmaal tijdens de experimentele fase. Soms duik ik zelfs helemaal weg. Dan zonder ik mezelf af: trek ik de bel uit mijn voordeur en gaat mijn telefoon op slot. Dat helpt me heel goed op dit moment. Of ik negeer mensen. Dan doe ik net of ik ze niet hoor, ook al staan ze pal voor mijn neus, dan buk ik toevallig net om iets onzichtbaars van de grond te rapen. Ook dat helpt me momenteel best aardig. Maar voor de langere termijn heb ik een ander plan. Ik ga leren hoe ik mijn grenzen op een assertieve manier kan aangeven. Ik ben 47, een prima leeftijd om ermee te starten.

Ik train mezelf in assertief gedrag

Al een tijdje. Besef ik. Met wisselend resultaat. Ik pas hiertoe mijn zelf verzonnen ieniemienie-stappen-methode toe**. De grootste veranderingen zitten in de kleine dingen, dus doe ik ook dit in ieniemienie stappen. Hier vertel ik je mijn eerste ervaringen in deze voor mij nieuwe wereld van het voor mezelf opkomen.

Ik ben begonnen bij mensen die wat verder van me af staan

Op mijn sportcentrum. Daar voel ik me veilig genoeg want ik kom er drie keer per week. De casus is als volgt: Ik doe regelmatig buikspieroefeningen met een zogenaamde ab roller. Het is een simpel dingetje, twee wieltjes met een stokje in het midden, geregeld voor een habbekrats verkrijgbaar bij de drogist om de hoek. Hier, heb je een plaatje, wel zo handig.

Mijn sportcentrum, niet de minste, had er om precies te zijn één. En hij lag altijd op een andere plek. Met als gevolg dat ik steeds op zoek moest naar de ab roller voordat ik los kon. Of ik moest wachten omdat iemand anders ermee bezig was. Ik weet het, dit is niet het ergste wat me kan overkomen, maar ik had je gewaarschuwd dat ik ben begonnen met kleine dingen.

Ik had mijn ‘ongenoegen’ natuurlijk al een aantal keer aangegeven in de afgelopen jaren. NIETS HIELP. Tot op de dag waarop ik mijn assertiviteit trainde. Mijn assertieve gedrag: Ik sprak de manager aan en zei dat ik veel geld betaal voor het bijzonder prettige sportcentrum, maar dat leden van het sportcentrum – waaronder ikzelf – klachten hebben over het gesprek aan ab rollers. Ik zei hem dat ik het al een aantal keer tevergeefs had aangegeven en dat ik dat bij hem voor de laatste keer deed want het frustreert me enorm, zeker aangezien de huidige ab roller ook nog eens kapot is. Het resultaat: Nog geen vijf minuten later kreeg de trainer een telefoontje: de manager had niet één, maar VIER ab rollers aangeschaft. Nu is het onmogelijk geworden om nog mis te grijpen. Wow, het werkt, dacht ik, dáár moet ik meer mee gaan doen.

En dat heb ik gedaan. Zo heb ik afgelopen weekend een serveerster beleefd maar gedecideerd toegesproken toen ze mij en mijn geliefde EEN ÚÚR liet wachten op ons drankje terwijl het niet eens druk was en onze drankjes echt heel simpel waren. Ook het duurde het enorm lang voordat het eten werd opgediend en je begrijpt vast al dat we grote trek hadden. Dat is voor mij een extra groot ‘probleem’ want bij gebrek aan eten wordt mijn geliefde narrig en nukkig en kan hij niet meer communiceren omdat zijn hersencellen vechten om het laatste beetje beschikbare brandstof. Ik voorzag deze situatie en heb daarom – tijdig gelukkig – ingegrepen. Hiertoe heb ik de serveerster wel liefst drie keer aan ons tafeltje gehad en steeds probeerde ze weg te glippen. Uiteindelijk heb ik haar aangesproken op de wijze waarop ik mijn jongste van tien weleens moet toespreken – ik herkende hetzelfde vluchtgedrag – en zei haar dat ik nog niet klaar was met haar en dat we dorstig en hongerig waren en dat we nú ons eten en drinken wilden. En zo geschiedde. Het leek wel een wonder. We kregen zelfs haar meerdere aan tafel die zich verontschuldigde. Het was niet het beste restaurant dat we ooit hebben bezocht, dat is een understatement, maar de leerervaring voor mij was groot.

Nog een laatste ervaring op het gebied van experimenteren met assertief gedrag bij mensen die wat verder van me af staan. Ik verhuur soms mijn auto. Ook hierbij heb ik voldoende gelegenheid om mezelf te trainen in assertief gedrag heb ik gemerkt. Zo vragen huurders met regelmaat of ik ze kan ophalen bij het station. De eerste keer dat het gebeurde kreeg ik stress, want ik moest dat dan gaan inpassen en dat lukte me helemaal niet, want er lukt bijna niets dus dat al helemaal niet. Mijn zeer assertieve geliefde, van wie ik het voor mezelf opkomen afkijk, zei me dat ik gewoon kon laten weten dat ik liever bij me thuis afsprak. Dat deed ik, met als gevolg dat de huurder nog wat na mopperde, maar dat was niet mijn probleem. Ik vermoed dat het gemopper voortkwam uit het feit dat ik haar tijdens een eerdere verhuursessie bij het station had afgezet. Echter, tijdens die eerdere verhuursessie was ze zwanger, inmiddels was haar kind veilig en wel ter wereld gekomen, dus die vlieger ging niet meer op. Enfin, toen afgelopen week een andere huurder me vroeg of ik haar bij het station kon afzetten, zei ik dat dat niet ging. Zonder blikken of blozen. En naar waarheid ook nog. Want ook al hoefde ik nergens naartoe, het ging niet. Ze slikte het zonder morren. Wauw, wat kan het leven toch eenvoudig zijn. Assertiviteit is mijn nieuwe medicijn. Ik ga het dan ook uitbreiden naar andere gebieden van mijn leven.

Mijn volgende stap is assertief zijn naar mensen die dichter bij me staan

Eng hoor wel, want ik was al bang dat de manager van de sportschool me niet aardig zou vinden of die serveerster van het restaurant, of dus die huurders, terwijl het er niet toe doet wat ze van me vinden. Ik doe niets verkeerd tenslotte. Ik geef netjes maar duidelijk mijn grenzen aan. Zonder stemverheffing, zonder smoesjes en zonder omhaal. Dat hou ik mezelf voor als ik deze stap verder ga onderzoeken. Maar nu eerst een dutje, want mijn concentratie heeft zijn grens bereikt, zegt ie me zojuist, vriendelijk maar beslist.

Noten

* Over het aangeven van grenzen om stress te verminderen, kun je meer lezen in mijn blog: Bevrijd jezelf en anderen van stress op vijf manieren

** Meer over de door mijzelf ontwikkelde  ieniemienie-stappen-methode kun je lezen in mijn blog: Met ieniemienie stappen