Moeite met ontspannen door ADHD?
Terwijl je er wel behoefte aan hebt omdat je overprikkeld bent?

Join the club. Ik zit er ook in, in die club, behoorlijk overprikkeld en gespannen. Eigenlijk heb ik een uurtje helemaal voor mezelf, kan ik lekker in nixen. Maar dat lukt me niet. Mijn hoofd houdt me tegen. Want dat is voor mij vaak een reden waarom ik me niet kan ontspannen, juist dat overprikkelde hoofd maakt dat ik niet de stap naar ‘ff niets’ kan maken. Dus ga ik een blog schrijven, zet ik alles op een rijtje, misschien helpt dat me ontspannen.

1. Eén verklaring voor het niet kunnen ontspannen, is juist die overprikkeling

Vooral als ik een moeilijke mentale taak heb, kom ik in de ‘ga maar gewoon door’ stand en als ik dan klaar ben wat ik me had voorgenomen, val ik in een gat van het niets en ik weet niet hoe ik daarin tot ontspanning kom. Want in dat gat van het niets kunnen mijn gedachten de vrije loop gaan. Er is ten slotte niets anders te doen. Punt is, ik wil die gedachten kwijt, want ze maken mijn hoofd nog voller dan het al is.

Wat kan helpen, is schrijven. Bijvoorbeeld door het bijhouden van een dagboek. Dat heb ik zelf jaren gedaan. Mijn dagboek was een grote janboel, maar mijn gedachten waren een stuk beter geordend nadat ik ze had opgeschreven. Momenteel doe ik dat via het schrijven van deze blog. In deze blog test ik of het helpt om te schrijven na pittige mentale inspanning en of ik daarmee op een punt komt waarop ik mezelf wel volledig kan ontspannen. Straks laat ik je weten of het is gelukt.

2. Een tweede verklaring voor het niet kunnen ontspannen, is het gevoel van onderpresteren

Vaak heb ik het gevoel dat ik meer moet doen dan ik in de praktijk doe, of dat ik meer had moeten doen dan ik heb gedaan op een dag. Dit gevoel is versterkt over de afgelopen 3,5 jaar waarin ik een burn-out heb. Elke dag praat ik tegen mezelf en die burn-out dat het okay is dat ik niet zoveel doe op een dag maar elke dag komt toch het gevoel terug. Soms ben ik het zat en laat ik mijn burn-out en dat gevoel dat ik te weinig doe samen in hun sop gaarkoken. Ga ik iets intussen anders doen :-). Maar dit is wel een belangrijke reden waarom ik me moeilijk kan ontspannen. Ik voel dat ik onderpresteer en ga daardoor nóg meer mijn best doen en dat gaat dan ten koste van mijn ontspanning.

Wat kan helpen, is ontspanning inplannen. Wat me over het algemeen wel hierbij helpt is wanneer ik mezelf een beloning in het vooruitzicht stel nadat ik een moeilijke taak heb volbracht. Die beloning kan iets heel leuks of lekkers zijn waardoor ik me ontspan. Het kan ook het mezelf toestaan van lummeltijd zijn. Tijd waarin het totaal niet uitmaakt wat ik doe. Een trucje waar ik zelf intrap, is doen alsof ik visite heb. Mijn bezoek zou ik namelijk een goede koffie of verse gemberthee aanbieden. Voor die persoon zou ik kaarsjes aandoen en wat essentiële olie sprayen voor een heerlijke geur in huis. Voel je de ontspanning al?

3. Een derde verklaring voor het niet kunnen ontspannen, is ‘lege tijd’ zoals wachttijd

Een derde verklaring die ik heb voor momenten waarop ik mezelf niet kan ontspannen, is dat het om ‘lege tijd’ gaat die ontstaat in situaties die buiten mezelf liggen en waarbij ik niet de touwtjes in handen heb. Laatst had ik een helder inzicht hierover. Mijn vriend – de leukste man van Europa overigens – was me aan het helpen met een klus. Ondanks dat ik superblij ben met zijn hulp, voel ik me wel afhankelijk van hem in deze situatie. Hij bepaalt wanneer ik in actie moet komen, logisch want dat hoort bij de situatie, maar bij mij heeft het een aparte uitwerking.

Bij de klus assisteerde ik mijn vriend natuurlijk waar ik kon door het aangeven van attributen zoals een hamer, schroefjes en wat dies meer zij, maar er zaten ook korte momenten tussen – echt kort, zeg enkele minuten – dat ik niets kon doen, want ik moest even wachten totdat hij me weer nodig had. Hij was keihard aan het werk en ik zat te nixen. Ik werd spontaan onrustig. Dan voel ik dat ik iets moet doen, maar ik weet niet wat en ik ga me tegelijkertijd vervelen ook nog. Op het moment dat ik dan eindelijk iets heb verzonnen om de verveling of de onrust te lijf te gaan, moet ik mijn taak als klusattribuut-aangever weer vervullen. Vlak daarna heb ik weer even niets te doen en slaat de onrust of verveling wederom genadeloos toe.

Dit is slechts een voorbeeld van ‘lege’ tijd. Echter, er zijn talloze momenten, zoals in de rij voor de kassa, in de file, tijdens het ochtend- of avondritueel van mijn kinderen, aan de telefoon als je zo’n bandje krijgt met hoeveel wachtenden er nog voor zijn – die zich waarschijnlijk ook allemaal stierlijk vervelen. En wat dacht je van het bezoek aan de tand- of huisarts of aan een specialist in het ziekenhuis? Zit ik daar eerst tien minuten verveeld voor me uit te staren voordat ik me bedenk dat ik die magazines kan lezen die altijd in de wachtkamer liggen. Je voelt de bui waarschijnlijk al hangen, nét als ik een interessant artikel heb gevonden, opent de arts zijn of haar deur voor me en mag ik gezellig naar binnen.

Wat kan helpen, is kleine activiteit paraat hebben om te doen. Het is essentieel om te beseffen dat dit is wat er gebeurt. Ik heb geen 100 procent controle over mijn omgeving. Echter, ik kan wel iets anders doen. Ik kan bijvoorbeeld vooraf iets verzinnen om in deze situaties te doen. Zo kan ik bijvoorbeeld als ik sta tijdens het wachten mijn houding corrigeren zodat ik keurig sta. Of ik kan ademhalingsoefeningen doen, dat past altijd wel en daarvan word ik vrij snel rustiger ook. Wow, dan ontspan ik dus :-).

Wat bij alles kan helpen – overprikkeling, gevoel van onderpresteren, ‘lege’ tijd – is het benoemen van je activiteiten

Ik heb gemerkt dat het mij helpt als ik benoem wat ik doe. Als ik overprikkeld ben en me nog niet kan ontspannen, dan helpt het me dat ik bedenk dat ik alle prikkels aan het verwerken ben. Als ik het gevoel heb dat ik te weinig doe, dan helpt het me dat ik bedenk dat ik aan het uitrusten ben van alle dingen die ik wél heb gedaan. Tijdens mijn ‘lege’ tijd kan ik simpelweg benoemen dat ik aan het wachten ben. Andere woorden die ik heel prettig vind, zijn: lummelen, bijkomen, acclimatiseren en luieren.

Wat altijd helpt: BEWEEG!

Dat was het, rest me alleen de eerder in deze blog beloofde evaluatie of het schrijven van deze blog me ontspanning heeft gebracht. Dat heeft het niet direct gedaan, moet ik eerlijk bekennen. Weliswaar heb ik nu mijn gedachten op orde en kan tot ontspanning overgaan. Alleen heb ik drie dagen gedaan over deze blog, dus tussentijdse ontspanning is ook nodig.

Daarom heb ik elke dag een activiteit ingezet waarbij ik beweeg zoals wandelen of yoga of pilates. Dit helpt altijd. Als ik beweeg, worden namelijk mijn drukke gedachten afgeleid. Ook mijn gevoel dat ik te weinig doe, wordt door bewegen in het ootje genomen. Zelfs ‘lege’ tijd wordt een loer gedraaid. Ze trappen er allemaal in.

Misschien denk je nu, dat is allemaal mooi en aardig maar hoe beweeg je in de file? Nou, voor die specifieke situatie heb ik een gouden beweegtip voor je. In de file kun je je gezichtspieren aanspannen, je nek stretchen of je handen laten wapperen. Maak er meteen een zwaaibeweging van, terwijl je je hoofd naar links en rechts beweegt voor een stretch en je tegelijkertijd jouw mondhoeken omhoog krult naar een glimlach. Zo hebben je mede-filerijders ook een verzetje.

5 1 vote
Artikel waardering
Subscribe
Abonneren op
guest

5 Reacties
oudste
nieuwste meest gestemd
Inline Feedbacks
View all comments
Marianque den Draak
Marianque den Draak
4 jaren geleden

Denken, voelen en doen spelen zich in het zielegebied af. Er zijn eenvoudige doch doeltreffende concentratieoefeningen voor ontwikkeld om vanuit je hogere ik de gewoontes en neigingen van de ziel (lagere ik) te leren beheersen. Ik denk dat wat je allemaal aan neigingen en lastige ‘gewoontes’ beschrijft, uitdagingen zijn om iets op dit terrein te ontwikkelen (afgezien dat bepaalde kunstmatige toevoegingen in eten vermeden moeten worden). Margalit Laufer heeft deze oefeningen in het boek ‘Concentratie’ en Joop van Dam in het dunne boekje ‘Het 6-voudige pad’ beschreven. Ik werk er in mijn praktijk ook mee door het samen met mijn… Lees verder »

Bart
Bart
1 jaar geleden

Ok, hand opsteken. Wie heeft dit artikel in 1x van boven tot onder helemaal doorgelezen? 😛