Muziek luisteren en spelen is goed voor je
Een poosje terug kreeg ik een privé-concert. Van een muzikant. Het was echt superleuk en de tijd kon me gestolen worden. Na het recital hebben we samen gemusiceerd. Ieder op zijn eigen niveau natuurlijk, maar dat mocht de pret niet drukken. Het was heerlijk en ik was helemaal ontspannen en happy.
Weet je wat nu zo mooi is? Het is wetenschappelijk aangetoond dat muziek goed is voor AD(H)D. Dan heb ik het niet alleen over het bespelen van een instrument, het luisteren naar muziek geeft al opvallende gevolgen. Zet een relaxed deuntje op of varieer eens met klassieke muziek en ervaar de volgende effecten.
1. Muziek verhoogt je concentratie
Muziek maakt dat je je beter kunt concentreren, aldus Prof. Erik Scherder, hoogleraar neuropsychologie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Dat komt omdat muziek delen van je brein beïnvloedt die niets met horen te maken hebben, zoals het deel waar onze concentratie zit. Ik kom dadelijk hierop terug, maar wil eerst vertellen dat het volgens Erik Scherder wel belangrijk is dat je naar muziek luistert die je kent én dat de muziek niet te hard staat (1, 2 en 3). Die concentratie neemt mede toe door de hogere dopamine-aanmaak in onze hersenen wanneer we muziek beluisteren (4).
Als je een instrument bespeelt, vergroot het effect. Dit geldt vooral als je in je kinderjaren begint met muziek maken. Echter, wanneer je op latere leeftijd start, is er eveneens merkbare invloed.
Er gebeuren namelijk meerdere dingen wanneer je muziek maakt die ervoor zorgen dat je cognitieve functies toenemen. Deze dingen ga ik hierna benoemen met steeds als bron een filmpje waarin Erik Scherder alles heel duidelijk toelicht. Om je te helpen, zet ik precies erbij op welk moment hij ingaat op het ding dat gebeurt als je muziek maakt.
- Er ontstaan meer verbindingen in je hersenen omdat je je brein uitdaagt (op 2 minuten en 25 seconden: 5). Een studie gericht op kinderen met ADHD en autisme toont dit tevens aan (6) . Die verbindingen zijn trouwens prachtig om naar te kijken, een soort vuurwerk zonder geluid, hieronder kun je ze bewonderen (de foto komt uit het filmpje: 5).
- Het filtersysteem in je hersenen gaat beter werken. Hierdoor kun je makkelijker onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken waardoor je minder raakt afgeleid en meer focus hebt. Het filtersysteem zit vooral gelokaliseerd aan de voorkant van je hersenen. Die voorkant wordt ook wel frontale lob genoemd (op 4 minuten en 30 seconden: 5).
- Je hersenschors wordt dikker waardoor je cognitieve functies zich verder ontwikkelen (op 7 minuten en 55 seconden: 5).
Dat je concentratie verbetert door muziek is op zich al geweldig voor mensen met AD(H)D. Echter, er is meer goed nieuws onder de zon. Muziek heeft invloed op je mate van impulsiviteit.
2. Muziek maken remt je impulsen
Het maken van muziek, remt je impulsen, zo blijkt wederom uit hersenonderzoek. Het hersendeel dat verantwoordelijk is voor het remmen van je impulsen wordt namelijk groter als je muziek maakt. Dit gedeelte van je hersenen bevindt zich orbitofrontaal. Orbito betekent oogkas, dus in feite kijk je dagelijks ernaar 😉 (op 9 minuten en 5 seconden: 7).
Daarnaast is gebleken dat je hersenhelften beter met elkaar gaan communiceren. Dit wordt veroorzaakt doordat de verbindingsbalk tussen beide hersenhelften sterker wordt. Dit heet het corpus callosum ofwel de hersenbalk. Hier, omdat jij het bent, een plaatje.
Het prettige gevolg van het sterker worden van deze verbindingsbalk is dat emotie en gedrag beter op elkaar worden afgestemd. Waar je normaliter uiting zou geven aan je – meestal negatieve – emotie (linkerhersenhelft), zorgt je rechterhersenhelft ervoor dat je deze actie remt (op 5 minuten en 25 seconden: 8).
Aangezien je je aandacht erbij hebt plus je je impulsen kunt beheersen om weg te lopen van deze blog, kan ik je tot slot iets zeggen wat je vast aangenaam zult vinden.
3. Muziek maakt je blij
Muziek maakt je vrolijk. Dat ervaar ik zelf altijd als ik muziek maak – zeker in aangenaam gezelschap – maar het blijkt dus ook uit onderzoek (op eerste minuut: 9, 10 en 11).
Speciaal voor de ietsjes oudere ADHD’ers onder ons – zoals ik zelf – deel ik graag een saignant detail. Naarmate je leeftijd toeneemt, word je nóg positiever van muziek. Dit is een beetje een ingewikkeld verhaal, iets met dat je frontale lob versterkt zodat die remt op de amygdala waardoor negatieve emoties onderdrukt worden, desalniettemin fijn is het zeker (op 14 minuten en 5 seconden: 8).
Met één muzieksoort moet je overigens wel oppassen, zo is wetenschappelijk onderbouwd en dat is heavy metal. Dit genre kan je een verhoogde bloeddruk geven en stress (11). Voor de zekerheid luister ik daarom naar de lichte luchtige klanken van Pharrell Williams. Because I am happy 😊.
Bronnen:
1. Heeft muziek invloed op je concentratievermogen? (zanglespraktijkbreda.com)
2. Is een muziekje op de achtergrond goed voor je concentratie? | Nederlands Dagblad
3. Heeft muziek invloed op je concentratievermogen? | Psycho | hln.be
4. Muziek en de hersenen | Mens en Gezondheid: Aandoeningen (infonu.nl)
5. MAX Minicollege – Muziek en cognitieve ontwikkeling – MAX Vandaag.
6. Kinderen met ADHD en autisme hebben baat bij muziekles – (ggznieuws.nl)
7. MAX Minicollege – Bespeel een instrument – MAX Vandaag.
8. Wat gebeurt er in je hersenen als je muziek luistert? Prof. Dr. Erik Scherder
9. Prof. Erik Scherder ‘over muziek en ons brein’ – Het Concertgebouw – Robeco SummerNights 2016
11. Waarom muziek goed is voor ons brein (psychologiemagazine.nl)
