Slaapdeprivatie vertraagt je hersenen

Gisteren had ik langzame hersenen

Vandaag zit ik monter achter mijn laptop. Ik heb wel liefst 7, 5 uur slaap achter de rug. Hoe anders was dat gisteren. Om half vier ‘s ochtends werd ik wakker gepiept. Door mijn koolmonoxidemeter. Ik rook nix. Echter, zo las ik op internet, de geurloosheid is juist de reden dat koolmonoxide gevaarlijk kan zijn. Oeps, ik deed snel alle ramen open zoals geadviseerd werd. En ik belde 112. Daar vertelde een superfit manspersoon dat hij de brandweer zou langs sturen voor een koolmonoxidetest. Hij verzocht me dringend om met mijn kinderen het huis te verlaten. Als het overdag was, zou ik in plaats daarvan een nieuwe batterij hebben gekocht voor mijn koolmonoxidemeter, maar het was nacht en ik kon beter het zekere voor het onzekere nemen. Mokkend en morrend volgden mijn kinderen me de kou in.

Nog geen tien minuten later stopte de brandweerwagen voor onze deur. Drie stoere mannen stapten stoer en kordaat uit. Het hele huis werd nageplozen op koolmonoxide en nog wat dingen die ik ben vergeten. Overeenkomstig mijn verwachting, was het vals alarm. We konden weer terug ons bed in. Het enige coole aan de situatie was de brandweerauto die voor onze deur geparkeerd stond. Graag had ik een foto genomen, maar ik vond dat wat ongepast.

Gelukkig hebben mijn kinderen geen last van enige gêne omtrent het maken van foto’s. Vanmorgen ontving ik van hen onderstaande exemplaren, één zonder en één met filter plus tijdsaanduiding.

Brandweerwagen
Brandweerauto

Mijn hersenen hadden slaapgebrek

Traag kruipen mijn hersenen de dag door. Dit brengt me op het idee om nader onderzoek te doen naar het effect van slaapdeprivatie op je hersenen. Eerder blogde ik al over hoe slaapgebrek en ADHD samenhangen en welke invloed slaaptekort heeft op je gemoed. Nu bekijk ik met jou wetenschappelijke publicaties op het gebied van slaap en de werking van onze hersenen. Dat is sowieso handig om te weten toch, of je nou ADHD hebt of niet.

Mijn hersenen waren moe, zo blijkt uit onderzoek

Het meest recente onderzoek dat ik hierover heb gevonden, dateert van 2017. Wat ik lees, komt overeen met zoals ik zelf ervaarde na mijn slapeloze nacht. Als je slaapgebrek hebt, dan ben je moe. Pffff, dat is een heel bijzonder inzicht hoor vanuit dit onderzoek :-). De reden die de onderzoekers aandragen voor je vermoeidheid is fascinerender, namelijk dat je hersencellen moe zijn.

Niet al je hersencellen zijn slaperig, gelukkig, maar wel precies diegene die zich bevinden in het hersengebied dat zich bezighoudt met geheugen en waarneming. De onderzoekers hebben dit secuur gemeten met electroden in de hersenen van epilepsiepatiënten die na een nacht slaapdeprivatie mentale taken dienden uit te voeren.

Mijn hersenen konden moeilijker met elkaar communiceren

De achterliggende onderzoeksverklaring voor je slechtere functioneren na een nacht slaapgebrek, vind ik het meest interessant. Als gevolg van te weinig slaap kunnen je hersencellen moeilijker met elkaar communiceren, zo zeggen de onderzoekers. Dit leidt tot een tijdelijke verstoring, net zoals mijn koolmonoxidemeter tijdelijk verstoord was, maar dat terzijde.

Deze tijdelijke verstoring beïnvloedt je geheugen en je visuele perceptie. Daardoor vergeet je meer en ben je eerder afgeleid dan wanneer je een goede nachtrust hebt genoten. Dat is balen dus, zeker als je al last hebt van ADHD-symptomen. Daarom is het voor mensen met ADHD extra belangrijk om goed te slapen. Ik geef je bij deze ook de bronnen voor dit inzicht: 1: gehele onderzoeksartikel, 2: media aandacht in het Engels, 3 en 4: media aandacht in het Nederlands.

“Laten we nog een laagje verder graven”, dachten andere onderzoekers. Er is dan ook momenteel een onderzoek gaande naar de dieperliggende oorzaak van geheugenproblemen door slaaptekort (5). Tussentijdse resultaten heb ik helaas nog niet kunnen vinden. Maar ik blijf het onderzoek voor je volgen en als het is afgerond, zal ik de resultaten daaruit met je bespreken. Mits ik het niet vergeet natuurlijk ;).

Noten:

1. In mijn zoektocht naar recent onderzoek over de effecten van slaapdeprivatie op onze hersenen, ben ik tevens andere studies tegengekomen maar die zijn toch van een andere orde. Een onderzoek is ouder en gaat erover dat onze hersenen kunnen krimpen door slaaptekort (6 , 7 en 8. Een recentere, uit 2019, verhaalt over hoe je sneller in diepe slaap kunt geraken, althans hoe dit in je hersenen werkt (9 en 10).

Eveneens ben ik op onderzoeken gestuit die – als het goed is – in uitvoering zijn. Één richt zich erop hoe je de biologische klok kunt manipuleren (11) en een ander op de manier waarop slaap je hersenen opschoont (12).

Gewoon omdat ik het leuk vind, wijs ik je tot slot erop dat bijen geen last hebben van slaapgebrek, alhoewel hun gezzzzzzzzoem anders doet vermoeden (13).

2. Het incident met de koolmonoxidemeter heeft een vervolg gekregen. Ongeveer drie maanden na onze slapeloze nacht ging opnieuw het alarm af. Dit keer was het een andere koolmonoxidemeter. Nadat ik het gepiep had uitgeschakeld door de meter van de wand los te rukken, belde ik voor de zekerheid toch maar weer met 112. We mochten wederom naar buiten met zijn allen. Terwijl we daar gezellig zo stonden, kwam eerst de politie – voor als ze het gebied moesten afzetten – gevolgd door de pers – voor als er een smeuïg verhaal te melden was. Toen kwam de brandweer. Ze waren wel liefst met zijn vijven deze maal. Het bleef stoer zoals ze hun wagen uitstapten. Ik voelde me bijna schuldig toen natuurlijk bleek dat alles in orde was. Bijna dan he, want we moesten naar buiten van 112. In het totaal waren dus 11 mensen van hun slaap beroofd deze nacht. Die je normaal alleen in films ziet.

Bronnen:

1. Nature Medicine (2017)

2. Live Science (2017)

3. Kijkmagazine (2017)

4. Medisch contact (2017)

5. Centrale Commissie Dierproeven

Aanbevolen boek:

Met dit boek kun je je verder verdiepen in hoe je jouw slaap kunt verbeteren. Het bevat praktische tips om langer en dieper te slapen. Klik hier voor een inkijkexemplaar.

Superslapen
0 0 votes
Artikel waardering
Subscribe
Abonneren op
guest

0 Reacties
Inline Feedbacks
View all comments